สะระแหน่ เป็นผักที่ใช้ใบมาประกอบอาหารพวกลาบ ยำ ใช้กลิ่นจากใบในการรับคาว และรสชาติของใบสะระแหน่ก็เป็นที่ถูกใจของชาวเอเชีย นิยมปลูกสะระแหน่เป็นผักสวนครัว สามารถปลูกได้ตลอดปี ทนอากาศร้อนและอากาศหนาวได้ดี เจริญได้ดีตั้งแต่ที่ต่ำไปจนถึงภูเขาสูงถึง 1,400-1,500 เมตร จากระดับน้ำทะเล กลิ่นของสะระแหน่มาจากต่อมใต้ใบ ลำต้นเป็นไม้เนื้ออ่อน เป็นพุ่มเตี้ยและอาจเลื้อยได้
สะระแหน่ มีหลายชนิดดังนี้ คือ
สะระแหน่สวน มีใบหยักๆ ลำต้นเลื้อย มีกลิ่นหอมอ่อนๆ รสจากใบเผ็ด นิยมทำอาหารพื้นมือง เช่น ลาบ สะระแหน่พวกนี้เมื่อจำแนกจะได้ดังนี้
- Mentha merdinah
- Mentha viridis
- Mentha Javanica
ส่วนใหญ่จะเป็น Mentha viridis ซึ่งได้พบว่ามีการปลูกตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 6 ส่วน Mentha Javanica ยังไม่ใช้ในการประกอบอาหาร
การปลูกสะระแหน่ ปลูกโดยใช้ลำต้นที่มีตาปักลงในกระบะหรือกระถางดินร่วน โดยการใช้ดินผสมปุ๋ยคอก โดยทั่วไปมักไม่ปลูกไว้กลางแจ้งตลอดวัน มักไว้ที่ที่บังร่มเงาบ้างเล็กน้อย จะเจริญและเลื้อยเต็มพื้นที่ ควรเด็ดยอดบ่อยๆ เพื่อให้แตกยอดใหม่
มินต์ (Mint) เป็นพืชที่ปลูกเพื่อสกัดเอาน้ำมันหอมระเหยปลูกกันมากระยะหนึ่งแต่เนื่องจากตลาดไม่แน่นอน จึงล้มเลิกไป น้ำมันของมินต์ใช้สำหรับทำก้นกรองบุหรี่และผสมเครื่องหอม เครื่องสำอางหลายชนิด มินต์มีหลายชนิด
- Mentha arnrnsis var. piperascens ชนิดนี้ปลูกมากในประเทศจีน ญี่ปุ่น ไต้หวัน อินเดีย และออสเตรเลีย ใช้ผลิตน้ำมัน arnensis oil ซึ่งมี menthol ประมาณ 80-90%
- Mentha piperita ผลิตน้ำมัน peppermint มี menthol 45% ทั้งชนิดที่ 1 และ 2 นี้รวมกันเรียกว่า peppermint oil
- Mentha pullegium ให้น้ำมัน 0.9% โดยจะมี pulegon อยู่ถึง 73.46% โดยจะเอาไปใช้ผลิต synthetic menthol เคยปลูกในลาว แล้วนำเข้ามาปลูกในจังหวัดหนองคาย และก็ได้ปลูกแพร่หลายเป็นพืชสวนครัว
การดูแลรักษาสะระแหน่
การปลูกสะระแหน่ หรือ มินต์นั้นไม่ยุ่งยากเพียงแต่ต้องใช้น้ำอย่างเพียงพอ อาจให้ปุ๋ยไนโตรเจนสัปดาห์ละครั้ง เมื่อสะระแหน่เจริญเต็มที่ควรเด็ดยอดเสมอๆ มิฉะนั้นต้นจะเหี่ยวเฉาได้ง่าย และเมื่อเจริญได้สัก 4-6 เดือน รากจะเจริญมากหากปลูกอยู่ในกระบะหรือที่จำกัด ต้นสะระแหน่อาจทรุดโทรมใบเล็กลงควรรื้อเอาใบทิ้งไปและเอาลำต้นใต้ดินปลูกในเครื่องปลูกใหม่ สะระแหน่จะกลับมางอกงามขึ้นอีก
เรื่องโรคและแมลง ยังไม่พบว่ามีโรคและแมลงอะไรทำความเสียหายกับสะระแหน่